Η απόφαση για την έναρξη της Επανάστασης

      Σύμφωνα με την απόφαση του συμβουλίου του Ισμαηλίου, ο Υψηλάντης θα έφθανε στην Πελοπόννησο με πλοίο από την Τεργέστη. Αυτός θα καθόριζε την ακριβή ημερομηνία έναρξης του Αγώνα και θα ήταν περί τα τέλη Νοεμβ. ή αρχές Δεκ. . Τα διάφορα στελέχη ανέλαβαν να φέρουν εις πέρας και μια σχετική αποστολή. Το στρατηγείο του Αγώνα στήθηκε στο σπίτι του Υψηλάντη στο Κισνόβιο, πρωτεύουσα της Βεσσαραβίας, ως το Φεβρ. του 1821.

      Όντας στο Κισνόβιο ο Υψηλάντης (24/10) αποφάσισε: α) να μην πάει στην Πελοπόννησο, β) η Επανάσταση ν’ αρχίσει στις 15/11/1820 ταυτόχρονα στο Ιάσιο από τον ίδιο και στο Βουκουρέστι από τους Σάββα και Ολύμπιο, στην Κων/πολη και σε όλη την Ελλάδα· γ) ο ίδιος θα επιχειρούσε να φθάσει στην Ελλάδα διασχίζοντας τα Βαλκάνια, και δ) να παρακινηθεί σε εξέγερση και ο αρχηγός των Σέρβων Μιλλόση.

     Στις αιφνίδιες αυτές αποφάσεις οδηγήθηκε ο Υψηλάντης διότι 1) έλαβε επιστολή από το Σάββα που έλεγε ότι είχε προδοθεί η Εταιρεία στο σουλτάνο και 2) ήρθαν πληροφορίες από τη Βιέννη ότι θα ήταν αδύνατη η διέλευσή του από εκεί λόγω των αυστηρών μέτρων που λήφθηκαν.

     Αυτές, όμως, οι αποφάσεις του Υψηλ. δεν υλοποιήθηκαν, διότι ο Ξάνθος που ανέλαβε αυτό το έργο διαπίστωσε ότι η πληροφορία του Σάββα ότι ο σουλτάνος γνώριζε τα της Φ.Ε. ήταν ανακριβής. Κατόπιν αυτού ο Υψηλ. παρέμεινε στο Κισνόβιο και επαναπροσδιόρισε την έναρξη της Επανάστασης για την άνοιξη του 1821. Αυτή η αναβολή κρίθηκε αναγκαία εξαιτίας αντικειμενικών δυσκολιών και δυσχερειών στην οργάνωση του Αγώνα.

     Στο μεταξύ ο Υψηλ. συνέχισε και ενέτεινε τις κινήσεις και δραστηριότητές του ώστε να έρθει το γρηγορότερο δυνατό η πολυπόθητη ημέρα της Επανάστασης και να υπάρχουν οι καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις για την επιτυχία της.

      Η παράταση, όμως, της εκκρεμότητας της έναρξης ενείχε και πολλούς κινδύνους. Κι αυτοί έκαμαν ήδη την εμφάνισή τους το Φεβρ. του 1821. Στο Ιάσιο τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά για την Εταιρεία, καθώς η αθρόα και απρόσεκτη στρατολόγηση μελών κινδύνευε ν’ αποκαλύψει τα σχέδια. Τα πρώτα κρούσματα θορύβησαν τον Υψηλ.: α) ο φιλικός ΄Υπατος πιάστηκε στη Νάουσα έχοντας πάνω του ενοχοποιητικά για τη Φ.Ε. έγγραφα που στάλθηκαν στην Κων/πολη. Σε λίγο εκτελέστηκε. β) Σχεδόν ταυτόχρονα έφθασε η τρομερή είδηση ότι ο φιλικός Ασημάκης Θεοδώρου πρόδωσε απευθείας στην Πύλη τη Φ.Ε.

       Ο Υψηλ. δέχθηκε πιέσεις από τους άμεσους συνεργάτες του και το Μιχ. Σούτσο να κηρύξει αμέσως την Επανάσταση. Οι διαδικασίες επισπεύστηκαν. Στις 13/2 διέταξε το Β. Καραβιά, επικεφαλής ελληνικού ενόπλου τμήματος στο Γαλάτσι, να χτυπήσει στις 18/2 τους εκεί ενόπλους Τούρκους με το πρόσχημα διένεξής του με τον αρχηγό τους. Μετά φρόντισε να εξασφαλίσει την ανοχή των Ρώσων διοικητών της περιοχής. Αφού έγινε αυτό, στις 16/2 στο Κισνόβιο πήρε τη μεγάλη απόφαση: να κηρύξει την Επανάσταση στις 17/2, Κυριακή της Ορθοδοξίας, από τη Μολδοβλαχία. Στις 21/2 ο Υψηλ. με υψηλό φρόνημα αναχώρησε από το Κισνόβιο για το Ιάσιο αποφασισμένος να κηρύξει την πολυπόθητη Ελληνική Επανάσταση.