Το Αμφικτι(υ)ονικό Συνέδριο

Το ελληνικό έθνος και κατά τους προϊστορικούς και κατά τους ιστορικούς χρόνους της αρχαιότητας ήταν διαιρεμένο σε πολυάριθμες αυτοτελείς πολιτείες. Γιαυτό αισθανόταν την ανάγκη να συνδέεται με κάποιους δεσμούς, οι οποίοι -αν και θρησκευτικοί συνήθως- πρόσφεραν κάποια ενότητα. Αυτοί οι δεσμοί καλούνταν αμφικτιονίες (αμφικτίων = γείτονας, περίοικος), που δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ενώσεις γειτονικών πόλεων. Μυθολογείται, βέβαια, ως ιδρυτής των αμφικτιονιών ο αδελφός του Έλληνα Αμφικτύονας (γιαυτό και συχνά με υ). Υπήρχαν πολλές αμφικτιονίες, όπως: η γύρω από το ναό του Ποσειδώνα στο Ογχηστό της Βοιωτίας, η γύρω από το ναό του Ποσειδώνα στην Καλαυρία (Πόρο), η γύρω από το ναό του Ποσειδώνα στην Τριφυλία, η γύρω από το ιερό του Απόλλωνα στη Δήλο, η γύρω από το Τριοπικό ιερό του Απόλλωνα των 6 δωρικών πόλεων στη Μ. Ασία κ.ά.

Οι αμφικτιονίες είχαν ως κύριο σκοπό την από κοινού τέλεση θρησκευτικών εορτών και τη διατήρηση και προστασία του ναού γύρω από τον οποίο ήταν ιδρυμένες. Έγιναν, όμως, γνωστές κυρίως επειδή χρησίμευαν και ως τράπεζες ή ταμιευτήρια θησαυρών, στα πανηγύρια δε αυτών γίνονταν πολλές και μεγάλες συναλλαγές.

Σπουδαιότερη από όλες τις αμφικτιονίες αναδείχτηκε η γύρω από το ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς. Γιαυτό όταν γίνεται απλά λόγος για το Αμφικτιονικό συνέδριο, νοείται αυτή η αμφικτιονία. Σ’ αυτή μετείχαν 12 ελληνικές φυλές: Θεσσαλοί, Βοιωτοί, Δωριείς, Ίωνες, Περραιβοί, Μάγνητες, Λοκροί, Οιταίοι, Αχαιοί, Φωκείς, Δόλοπες και Μαλιείς. Συνεδρίαζε δύο φορές το χρόνο: την άνοιξη στους Δελφούς και το φθινόπωρο στην Ανθήλη, κοντά στις Θερμοπύλες.