ΗΡΑΚΛΗΣ

Ενσαρκώνει τον αυθεντικότερο Έλληνα ήρωα. Γιος του Δία και της Αλκμήνης, θυγατέρας του Ηλεκτρύωνα. Για τη σχέση της με το Δία γνώρισε το μίσος και την εκδικητικότητα της Ήρας, η οποία, κατά μία άποψη, θήλασε για λίγο τον Ηρακλή. Δάσκαλός του –και πρώτο θύμα του- ήταν ο γιος του Απόλλωνα Λίνος. Όταν κάποτε ο Λίνος είπε στον Ηρακλή να διαλέξει από ένα σωρό βιβλίων ένα, αυτός πήρε το «Τέλειος Μάγειρος» του Σίμωνα. Ο Λίνος τον μάλωσε· ο Ηρακλής θύμωσε, τον χτύπησε και τον άφησε νεκρό. Μια άλλη τραγική στιγμή στη ζωή του ήρωα ήταν όταν αυτός, έχοντας χάσει τα λογικά του με ενέργεια της Ήρας (θέμα στην τραγωδία του Ευριπίδη «Ηρακλής Μαινόμενος»), σκότωσε τα παιδιά του από τη Μεγάρα όπως και τα παιδιά του αδελφού του Ιφικλή. Άλλοι δάσκαλοί του: ο Εύρυτος, ο Εύμολπος, ο Αρπάλυκος, ο Αμφιτρύωνας, ο Κάστορας.

Κατορθώματα του Ηρακλή:

1. Σκοτώνει στον Κιθαιρώνα ένα λιοντάρι που κατασπάραζε τα κοπάδια του Αμφιτρύωνα και του Θέσπιου, βασιλιά των Θεσπιών.

2. Απάλλαξε τους Θηβαίους από το φόρο των «εκατό βοδιών» που όφειλαν να πληρώνουν κάθε χρόνο επί 20 χρόνια στους Μινύες του Ορχομενού. Ακρωτηρίασε τους απεσταλμένους που πήγαν να πάρουν τα βόδια. Ο βασιλιάς των Μινυών Εργίνος εκστράτευσε εναντίον των Θηβών. Στο δρόμο του όμως βρήκε τον πάνοπλο Ηρακλή ο οποίος σκότωσε τον Εργίνο. Ο στρατός διαλύθηκε. Τότε ο βασιλιάς των Θηβών Κρένοτας έδωσε ως σύζυγο στον Ηρακλή την κόρη του Μεγάρα.

Άθλοι κατ’ απαίτηση του βασιλιά της Τύρινθας και των Μυκηνών Ευρυσθέα

Η Πυθία είχε προβλέψει πως ο Ευρυσθέας θα χάσει το θρόνο του από τον Ηρακλή. Για να αποτρέψει αυτό το ενδεχόμενο ο Ευρυσθέας τον έβαλε να πραγματοποιήσει 12 άθλους, πιστεύοντας πως σε κάποιον από αυτούς θα έβρισκε το θάνατο.

1. Το λιοντάρι της Νεμέας: μυθικό ζώο, γέννημα της Έχιδνας και του Όρθου. Του ζητήθηκε να φέρει το δέρμα του. Το στραγγάλισε σε μια σπηλιά της Νεμέας ή το τόξευσε. Λέγεται πως κατά την πάλη έχασε ένα δάχτυλο.

2. Η Λερναία Ύδρα: Ζώο-τέρας. Γεννήθηκε από τον Τυφωέα και την Έχιδνα. Ζούσε στα έλη της Λέρνας. Αφάνιζε τα κοπάδια των γύρω περιοχών. Έχοντας δίπλα του τον πιστό σύντροφό του Ιόλαο πάλεψε με το θηρίο. Της χτυπούσε τα κεφάλια με το ρόπαλό του. Στη θέση, όμως, καθενός που σύντριβε φύτρωνε άλλο. Τότε ζήτησε τη βοήθεια του Ιόλαου, ο οποίος καυτηρίαζε το σημείο όπου αφαιρούνταν το κεφάλι ώστε να μην ξαναγεννηθεί.

3. Η Κερυνίτιδα Έλαφος: Δεν ήταν κακοποιό τέρας. Η εντολή ήταν να τη φέρει ζωντανή. Είχε κέρατα χρυσά και χάλκινα πόδια. Ζούσε στο βουνό Κερύνεια ή στην Οινόη, στο ναό της Άρτεμης. Την κυνηγούσε επί ένα χρόνο ο Ηρακλής. Την έπιασε τη στιγμή που επιχειρούσε να διαβεί τον ποταμό Λάδωνα.

4. Ο Ερυμάνθιος κάπρος. Οι Κένταυροι της Φολόης: Αυτός ο αγριόχοιρος κατέβαινε από τον Ερύμανθο και προκαλούσε πολλές καταστροφές στην Ψωφίδα. Η εντολή ήταν να συλλάβει τον κάπρο και να του τον πάει ζωντανό. Ο Ηρακλής για να τον βρει διέσχισε τη χώρα της Φολόης όπου φιλοξενήθηκε από τον Κένταυρο Φόλο. Διαμάχη ανάμεσα στους άλλους Κενταύρους και στο Φόλο για το κρασί. Ο Ηρακλής παίρνει το μέρος του Φόλου και καταδιώκει τους άλλους. Μετά ξεκίνησε να βρει τον κάπρο. Τον βρήκε σ’ ένα σύδεντρο. Τον κυνήγησε μέσα στο χιόνι και τον έπιασε.

5. Οι στάβλοι του Αυγεία: Ο Αυγείας ήταν βασιλιάς της Ήλιδας κι ένας από τους Αργοναύτες. Είχε 300 αρνιά και βόδια. Στα μαντριά του σωριάστηκε βουνό η κοπριά. Ο Ηρακλής είχε εντολή να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία. Πήγε στον Αυγεία και του είπε ότι αναλαμβάνει να του καθαρίσει τα μαντριά σε μια μέρα, αρκεί να του δώσει το 1/10 των ζώων του. Εκείνος δέχτηκε. Τότε ο Ηρακλής γκρεμίζει έναν τοίχο των στάβλων και στρέφει το ρου των ποταμών Αλφειού και Πηνειού ώστε να περάσουν μέσα από τους στάβλους. Οι στάβλοι καθάρισαν.

6. Οι Στυμφαλίδες όρνιθες: Στη Στυμφάλη, πόλη της Αρκαδίας, υπήρχε ένα έλος, η Στιμφαλίδα. Στα δέντρα του έλους κούρνιαζαν τεράστια πουλιά με χάλκινα φτερά, που τρώγανε σάρκες ανθρώπων. Ο Ηρακλής κατάφερε να τα σκοτώσει με τα βέλη του. Κατ’ άλλη εκδοχή οι Στυμφαλίδες δεν ήταν πουλιά αλλά κόρες του Στυμφάλου και της Όρνιθας.

7. Ο ταύρος της Κρήτης: Κατά την επικρατέστερη εκδοχή ο Μίνωας έταξε στον Ποσειδώνα ό,τι θα έβγαινε από τη θάλασσα. Κι ο Ποσειδώνας φρόντισε να βγει ένας ταύρος. Κι ήταν τόσο ωραίος που ο Μίνωας δε θέλησε να τον θυσιάσει. Ο Ποσειδώνας οργίστηκε κι έκαμε τον ταύρο μανιώδη. Αυτόν τον ταύρο ζήτησε από τον Ηρακλή να του φέρει ζωντανό. Τον έπιασε με δίχτυ και του τον πήγε.

8. Οι φοράδες του Διομήδη: Ο Διομήδης ήταν βασιλιάς της θρακικής φυλής των Βιστόνων. Είχε φοράδες που τρώγανε τους ξένους που η θάλασσα έβγαζε στ’ ακρογιάλια του. Υπάρχουν κι ονόματά τους: Πόδαργος, Λάμπων, Ξάνθος και Δήμος. Είχαν χάλκινα σαγόνια κι ήταν πάντοτε αλυσοδεμένες. Η εντολή ήταν να του φέρει αυτές τις φοράδες. Εκεί χάθηκε ο σύντροφός του Άβδηρος. Ο Ηρακλής νίκησε τους Βίστονες και σκότωσε το Διομήδη. Έπιασε τις φοράδες και τις πήγε στον Ευρυστέα.

9. Η ζώνη της Ιππολύτης: Ήταν βασίλισσα των Αμαζόνων. Είχε μια μαγική ζώνη που της τη χάρισε ο Άρης. Αυτή τη ζώνη επιθύμησε να την αποκτήσει η Αδμήτη, κόρη του Ευρυστέα. Οι Αμαζόνες ήταν το γυναικείο αντίστοιχο των Κενταύρων. Ζούσαν στις όχθες του Θερμώδοντα, στον Πόντο, κοντά στη Θεμισκύρα. Είχαν δικό τους κράτος. Ήταν πάνοπλες με κύριο όπλο το τόξο. Η Ιππολύτη καλοδέχτηκε τον Ηρακλή και τους συντρόφους του και προθυμοποιήθηκε να του δώσει τη ζώνη. Αντέδρασε όμως η Ήρα. Ξεσήκωσε τις Αμαζόνες. Έγινε μάχη σκληρή. Σκοτώθηκαν πολλές. Ανάμεσά τους και η Ιππολύτη. Ο Ηρακλής πήρε τη ζώνη. Με την εκστρατεία αυτή σχετίζεται και ο μύθος της Ησιόνης (ο Ηρακλής στην Τροία).

10. Τα βόδια του Γηρυόνη: Ο Γηρυόνης ήταν ένα τρικέφαλο ανθρώπινο τέρας, γιος του Χρυσάωρα και της Καλλιρρόης ή του Άδη και της Ερύθειας. Ο Ηρακλής νίκησε το Γηρυόνη, σκότωσε τους φύλακες των βοδιών του, το σκύλο Όρθρο και το βοσκό Ευρυτίωνα, κι άρπαξε τα βόδια. Υπάρχει κι άλλη παραλλαγή που τον θέλει να φτάνει στην Ευρύθεια, το νησί του Γηρυόνη, και να επιστρέφει μετά από πολλές περιπέτειες.

11. Τα χρυσά μήλα του κήπου των Εσπερίδων: Αυτός ο κήπος βρισκόταν στο δυτικό άκρο της Γης ή στη χώρα των Υπερβορείων. Οι Εσπερίδες ήταν 2 ή 3 ή 4 ή 5 θυγατέρες της Νύχτας ή του Δία και της Θέμιδας ή του Φόρκυ και της Κητούς ή του Άτλαντα. Ονόματα: Αίγλη, Ερύθεια, Αρέθουσα, Εσπέρα. Είχαν ως αποστολή να φυλάνε τα μήλα ενός μαγικού δέντρου, του οποίου οι καρποί συμβόλιζαν τον έρωτα και τη γονιμότητα. Στην περιπέτεια του Ηρακλή να βρει τον κήπο και να πάρει τα μήλα εμπλέκονται οι μύθοι: α) Του Ηρακλή και του Ανταίου, β) του Ηρακλή και του Βούσιρι, βασιλιά της Αιγύπτου, γ) του Ηρακλή και του Ημαθίωνα, βασιλιά της Αιθιοπίας ή Αραβίας. Τελικά μαζί με τον Προμηθέα φτάνει στον κήπο των Εσπερίδων. Κατά μία εκδοχή τα μήλα τα έκοψε ο ίδιος ο Ηρακλής σκοτώνοντας το δράκο που τα φύλαγε, κατ’ άλλη ο Άτλαντας· υπάρχει και τρίτη, που θέλει να τα έδωσαν οι ίδιες οι Εσπερίδες στον Ηρακλή, αφού κοίμισαν το δράκοντα. Τελικά τα μήλα γύρισαν πάλι στον τόπο τους μέσω της Αθηνάς.

12. Ο Κέρβερος: Η εντολή ήταν να κατέβει στον Άδη και να πάρει το σκύλο Κέρβερο. Ο Ηρακλής κατέβηκε στον Άδη από ένα βάραθρο στο Ταίναρο. Τον συνόδευαν ο Ερμής και η Αθηνά. Αφού ξεπέρασε πολλά εμπόδια, έφτασε μπροστά στο θεό Άδη. Του είπε γιατί ήρθε. Κι εκείνος του επέτρεψε να πάρει τον Κέρβερο αν καταφέρει να τον πιάσει χωρίς όπλα. Τα κατάφερε.

Άλλοι μύθοι σχετικοί με τον Ηρακλή: α) Ηρακλής - Ήρα - Άρης, β) Ηρακλής κι Απόλλωνας, γ) Ηρακλής - Αθηνά - Διόνυσος, δ) Ηρακλής - Εύρυτος - Ίφιτος - Ιόλη - Οιχαλία , ε) Η πώληση του Ηρακλή, στ) Ηρακλής και Κέκροπες, ζ) Ηρακλής και Συλέας, η) Ηρακλής και Λιτυέρσης, θ) Ηρακλής και Ομφάλη, ι) Ηρακλής και Περικλύμενος, ια) Ηρακλής και Ιπποκόων, ιβ) Ηρακλής - Αυγή - Τήλεφος, ιγ) Ηρακλής και Χαλκιόπη, ιδ) Ηρακλής και Αργοναυτική εκστρατεία, ιε) Ηρακλής και Θειοδάμας, ιστ) Ηρακλής και Κήυκας, ιζ) Ηρακλής και Αιγίμιος, ιθ) Ηρακλής και Αμύντωρ, κ) Ηρακλής και Αχελώος, κα) Ηρακλής και Νέσσος, κβ) Ο Ηρακλής και ο δηλητηριασμένος χιτώνας της Δηιάνειρας. Αυτός ο χειτώνας θα γίνει και αιτία θανάτου του Ηρακλή.