Δολοφονία του Ιππάρχου  -  Το τέλος των Πεισιστρατιδών

Η περίοδος, όμως, της θετικής διακυβέρνησης των Πεισιστρατιδών βάδιζε σταδιακά προς την εκτροπή και την αυθαιρεσία. Αυτοί είναι που δολοφόνησαν τον Κίμωνα, αδελφό του Μιλτιάδη του κατακτητή της Θράκης και πατέρα του άλλου Μιλτιάδη, του ήρωα του Μαραθώνα. Αυτοί είναι που προσπάθησαν, όπως λέγεται, να αναπληρώσουν τις απώλειες από τη μείωση του φόρου της γεωργίας με την υποτίμηση του αργυρού νομίσματος και με την επ’ αμοιβή απαλλαγή από τις πολυδάπανες λειτουργίες. Από αυτά προκλήθηκε έντονη δυσαρέσκεια στην κοινωνία, που επιδεινώθηκε το 514 π.Χ. εξαιτίας της ταπεινωτικής συμπεριφοράς του Ιππάρχου (ή του Θεσσαλού) κατά της αδελφής του Αθηναίου πολίτη Αρμοδίου, όταν δεν την άφησε να μετάσχει στα Παναθήναια ως κανηφορούσα. Τότε ο Αρμόδιος αποφάσισε από κοινού με το φίλο του Αριστογείτονα να δολοφονήσουν τους τυράννους. Κατάφεραν να δολοφονήσουν μόνο τον Ίππαρχο. Ο Ιππίας δεν αρκέστηκε να πάρει εκδίκηση δολοφονώντας τους δύο δράστες. Έγινε υπέρμετρα σκληρός για όλους προκειμένου να διασφαλίσει τον εαυτό του και το πολίτευμά του. Συγχρόνως, προβλέποντας τη σύντομη πτώση του, αφ’ ενός μεν συγκέντρωσε με βίαια μέσα πλούτο, αφ’ ετέρου δε –προκειμένου να βρει, αν χρειαστεί, καταφύγιο– πάντρεψε την κόρη του με το γιο του τυράννου της Λαμψάκου Ιππόκλου –φίλου του Δαρείου– Αιαντίδη.

Οι εξόριστοι Αλκμαιονίδες εκμεταλλεύτηκαν την ασταθή κατάσταση. Κατέλαβαν αρχικά το Λειψύδριο πάνω στην Πάρνηθα. Διώχθηκαν από τον Ιππία. Τότε ζήτησαν «εξωτερική» βοήθεια. Οι Σπαρτιάτες φάνηκαν απρόθυμοι να βοηθήσουν. Αρχηγός των Αλκμαιωνιδών ήταν ο Κλεισθένης, γιος του Μεγακλή κι εγγονός του περιβόητου Κλεισθένη του Σικυώνιου. Οι Αλκμαιωνίδες ήταν πανούργοι, πολυμήχανοι και πλούσιοι. Ζήτησαν από την Πυθία –μια και είχε «υποχρέωση» απέναντί τους για το μεγαλοπρεπή ναό που της έφτιαξαν– να πειθαναγκάσει τους Σπαρτιάτες μ’ επανειλημμένους χρησμούς να βοηθήσουν στην εκδίωξη των Πεισιστρατιδών. Η πρώτη σπαρτιατική δύναμη που αποβιβάστηκε στο Φάληρο ήταν μικρή κι αποκρούστηκε. Τότε επικεφαλής του αγώνα τέθηκε ο ίδιος ο βασιλιάς της Σπάρτης Κλεομένης. Αυτός το 510 επιτέθηκε από την ξηρά, κατατρόπωσε τον Ιππία και τους συμμάχους του και ανάγκασε τον Ιππία και τους συντρόφους του να καταφύγουν στο Σίγειο. Έτσι καταλύθηκε η τυραννία των Πεισιστρατιδών που κράτησε 30 – 50 χρόνια.