6. Η Διασυμμαχική Συνδιάσκεψη των Παρισίων

    1. Τελικά η Διασυμμαχική συγκλήθηκε στο Παρίσι το Μάρτιο του 1922.

    2. Κατά την πρώτη συνεδρία οι Σύμμαχοι αποφάσισαν να στείλουν στους εμπολέμους προτάσεις ανακωχής πάνω σε γενικούς όρους ειρήνης. Αν η πρότασή τους γινόταν δεκτή, α) ο ελληνικός στρατός θ’ αποχωρούσε από τη Μ. Ασία, και β) θ’ ακολουθούσε το Συνέδριο, το οποίο θα κατάρτιζε νέα Συνθήκη Ειρήνης, η οποία θ’ αντικαθιστούσε εκείνη των Σεβρών.

    Η Ελλάδα απάντησε θετικά. Η Άγκυρα επιφυλάχτηκε να λάβει πρώτα γνώση των γενικών προτάσεων που θα συνεπάγονταν την αποχώρηση του ελληνικού στρατού.

     3. Οι γενικές αρχές, που θ’ αποτελούσαν τη βάση της ανακωχής και στην εν συνεχεία σύναψη Συνθήκη Ειρήνης, διαμορφώθηκαν στη Συνδιάσκεψη του Παρισιού εν μέσω αγγλο-γαλλικών διαφωνιών που κράτησαν 5 μέρες. Κεντρικά σημεία των διαφωνιών τους ήταν α) ο καθορισμός των συνόρων στην Αν. Θράκη, και β) η προστασία των χριστιανικών μειονοτήτων στην Τουρκία και κυρίως στη Μ. Ασία. Οι γενικές προτάσεις που τελικά διαμορφώθηκαν ήταν:α) Ως προς την προστασία των χριστιανικών μειονοτήτων στην Τουρκία και της μουσουλμανικής στην Ελλάδα διαλαμβάνονταν γενικές αρχές, κυρίως βάσει των σχετικών πολεμικών ευρωπαϊκών συμφωνιών και συμβάσεων, την τήρηση των οποίων θα αναλάμβαναν ειδικοί της ΚτΕ, εάν και όταν η Τουρκία θα γινόταν μέλος της.

   β) Ως προς τα σύνορα της Αν. Θράκης επικράτησε μια συμβιβαστική –τρίτη- γραμμή ανάμεσα στις δυο, αγγλική και γαλλική, προτάσεις: η γραμμή Γανοχώρων – Μηδείας.

   γ) Επιστροφή της Κων/πολης στην Τουρκία μετά την υπογραφή της ειρήνης, παραμονή των Συμμάχων στην Καλλίπολη· δ) εξασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοϊας στα Στενά με αποστρατιωτικοποίηση εκατέρωθεν, και ε) απροσδιόριστες τροποποιήσεις της Συνθήκης των Σεβρών υπέρ της Τουρκίας.

     Το σχέδιο αυτό η Ελλάδα το υποδέχτηκε με οργή και έκπληξη, με πρωτοστάτη στην αγανάκτηση τον αθηναϊκό Τύπο. Ο Ν. Στράτος πίεζε την κυβέρνηση να ενημερώσει τη Βουλή αν εκχώρησε τη διαχείριση των ελληνικών συμφερόντων στην Αντάντ. Η πλειοψηφία των Λαϊκών στη Βουλή αρνήθηκε κάθε σχετική συζήτηση. Πάντως η ελληνική κυβέρνηση αδυνατούσε και ν’ απορρίψει και ν’ αποδεχθεί τις προτάσεις. Από το αδιέξοδο την έβγαλε η ουσιαστική απόρριψή τους από την Άγκυρα. Αυτό ισοδυναμούσε με παράταση της παραμονής του ελλ. στρατου στη Μ. Ασία για 6 ακόμη μήνες.

      Από την πλευρά της η Αντάντ συνέχιζε με αργούς ρυθμούς τις διπλωματικές της προσπάθειες εξεύρεσης λύσης ως τον Αύγ. που άρχισε η τουρκική αντεπίθεση στο μέτωπο.