Ο παρών αι. δεν μπορεί να νοηθεί αποκομμένος από τον παρελθόντα. Είναι και φυσικά και πνευματικά δεμένος (τουλάχιστο ως προς τις πρώτες 10ετίες του) μαζί του. Ειδικά στο χώρο της Λογοτεχνίας οι κυριότεροι συνδετικοί τους κρίκοι ήταν τρεις: ο Κωστής Παλαμάς, ο Κων. Καβάφης και ο Άγγελος Σικελιανός. Ο παρών, όμως, αι. υπήρξε πλουσιότερος σε πνευματική δημιουργία, ιδίως στη Λογοτεχνία και στη Ζωγραφική, αφού, φυσικά, εμπλουτίστηκε και με έξοχους δημιουργούς από τον προηγούμενο.

Ι. ΠΟΙΗΣΗ - ΠΟΙΗΤΕΣ

    1. Κωστής Παλαμάς (1859-1943): Μέσα σε αυτό τον αι. διήνυσε το τμήμα της βιολογικής και δημιουργικής του ωριμότητας μέχρι την κορύφωσή τους. Κατ’ εξοχήν λυρικός ποιητής και δημοτικιστής. Παραθέτουμε τους χυμώδεις καρπούς του πνευματικού του μόχθου: α) Ποιητικές Συλλογές: Η φλογέρα του βασιλιά (1910), Η ασάλευτη ζωή (1940), Ο δωδεκάλογος του γύφτου (1907), Οι καημοί της λιμνοθάλασσας (1912), Η πολιτεία και η μοναξιά (1912), Βωμοί (1915), Τα παράκαιρα (1918), Τα δεκατετράστιχα (1919), Οι πεντασύλλαβοι και τα παθητικά κρυφομιλήματα (1925), Δειλοί και σκληροί στίχοι (1928), Ο κύκλος των τετράστιχων (1929), Περάσματα και χαιρετισμοί (1931), Οι νύχτες του Φήμιου (1935) και Βραδυνή φωτιά (1944). β) Πεζά: Διηγήματα (1920), Θάνατος παλικαριού και άλλα διηγήματα (1903) και Γράμματα στη Ραχήλ (η αλληλογραφία του, 1960). γ) Θεατρικά: Τρισεύγενη (1903). δ) Λογοτεχνικές Κριτικές: Το πλούσιο κριτικό του έργο είναι συγκεντρωμένο, στο σύνολό του σχεδόν, στα έργα του: Τα πρώτα κριτικά (1913), Πεζοί δρόμοι σε 3 τ. (1928-34) και Τα χρόνια μου και τα χαρτιά μου, σε 2 τ. (1933-40). ε) Δημοσίευσε αναρίθμητα άρθρα σε όλα τα λογοτεχνικά περιοδικά και στις εφημερίδες της εποχής του.

     Το 1960 εκδόθηκε, στο σύνολό του σχεδόν, από το Ίδρυμα Παλαμά, σε 16 τόμους το ογκωδέστατο έργο του.

     Τιμήθηκε με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών (1925). Το 1926 εκλέχτηκε/διορίστηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, της οποίας χρημάτισε και Πρόεδρος (1930).

    Η κηδεία του (Φεβρ. 1943) μεταβλήθηκε σε λαϊκό προσκύνημα και σάλπισμα αντίστασης εν μέσω Κατοχής.

      2. Κ.Π. Καβάφης (1863-1933): Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. Ο πατέρας του ήταν επιτυχημένος έμπορος της μεγάλης πόλης και η μάννα του Φαναριώτισσα. Χαρακτηρίστηκε ως «ποιητής του γήρατος» και κατά τούτο ταξινομήθηκε ως ο αντίποδας του ποιητή-έφηβου Σικελιανού.

      Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1900. Έγραψε και πριν ποιήματα, τα οποία όμως αποκήρυξε. Πρόκειται για έναν ιδιοτυπο και ιδιόρρυθμο ποιητή-πρωτοπόρο, μοναδικό κυρίως ως προς το ύφος, τη θεματολογία και το μικτό γλωσσικό ιδίωμα της επιγραμματικής και πεζολογικής (χωρίς μέτρο και ομοιοκατάληξη) ποίησής του. Πολλά από τα ποιήματά του είναι ερωτικά και ηδονιστικά, εμποτισμένα από τον έντονο ομοφυλισμό του. Το έργο του ακόμα και σήμερα (για να μην πω ιδιαίτερα σήμερα) αποτελεί αντικείμενο μελέτης και θαυμασμού παγκοσμίως. Σε πολλά διεθνή Πανεπιστήμια λειτουργούν καβαφικές έδρες.

Τις πρώτες του ποιητικές συλλογές δημοσίευσε το 1904 και το 1910. Από το 1912 άρχισε να δημοσιεύει τα ποιήματά του σε μονόφυλλα που στη συνέχεια συγκέντρωσε σε συλλογές. Τελικά αναγνώρισε ως αντιπροσωπευτικά της τέχνης του 154 ποιήματα. Το τελευταίο, Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας, το έγραψε το 1933. Το μέγεθος του έργου του είναι δυσανάλογα μικρό σε σχέση με την ελληνική και την παγκόσμια αναγνώριση, απήχηση και επίδρασή του.

     3. Άγγελος Σικελιανός (1884-1951): Γεννήθηκε στη Λευκάδα. Το 1901 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για σπουδές. Γρήγορα, όμως, τον κέρδισε η ποίηση. Χαρακτηρίστηκε ως ποιητής-έφηβος. Πρωτοεμφανίστηκε από τις στήλες του περιοδικού Διόνυσος του Περικλή Γιαννόπουλου. Οι επιρροές που σημάδεψαν τη νεότητά του ήταν η επτανησιακή παράδοση, η ελληνολατρία, ο παρνασσισμός, ο συμβολισμός, ο Ντ’ Ανούντσιο και ο Νίτσε. Παράλληλα με αυτά, το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και η μυστική διδασκαλία του Ορφισμού. Όλο αυτό το ετερόκλιτο υλικό ζυμώθηκε στη σκάφη του υπέροχου ψυχισμού του και μεταπλάστηκε σ’ εκείνο που κυριάρχησε τελικά στη ζωή και στο έργο του, στην περίφημη δελφική ιδέα: συνένωση όλης της ανθρωπότητας με κέντρο τους Δελφούς.

      Η είσοδός του στο πάνθεο των ποιητών σηματοδοτήθηκε από τον Ελαφροϊσκιωτο (1909). Ακολούθησαν: Πρόλογος στη ζωή (1915-17) που ολοκληρώθηκε με μια προσθήκη του 1947` Θαλερός, Γιάννης Κητς και Η μάνα του Ντάντε (1915)· Μήτηρ Θεού (1917), Πάσχα των Ελλήνων (1918), Δελφικός λόγος (1927)· Ο τελευταίος ορφικός διθύραμβος ή ο διθύραμβος του ρόδου (1932)· Ιερά οδός (1935). Μετά το 1940 έγραψε τις τραγωδίες: Σιβύλλα, Ο Δαίδαλος στην Κρήτη, Ο Χριστός στη Ρώμη, και Ο θάνατος του Διγενή.

     Το δελφισμό υπηρέτησε ο ποιητής με πάθος, ιδίως κατά την περίοδο 1927-33, διοργανώνοντας στους Δελφούς τις «Δελφικές γιορτές» το 1927 και 1930.

      4. Κώστας Βάρναλης (1884-1974): Γεννήθηκε στον Πύργο της Ανατ. Ρωμυλίας (σημερ. Μουργκάς Βουλγαρίας). Ποιητής, πεζογράφος. δοκιμιογράφος και μεταφραστής. Μολονότι δέχθηκε έντονες επιρροές από τον Παλαμά κ.ά., τελικά χάραξε το δικό του δρόμο. Αρχαιολάτρης τεχνουργός σονέτων, σατιρικός ποιητής, μαρξιστής από το 1920. Ξεκίνησε την ποιητική του διαδρομή με τις Κηρήθρες (1905), για να κλείσει τον πρώτο κύκλο της δημιουργίας του με τον Προσκυνητή (1919). Το σημαντικότερο έργο του ποιητή προέκυψε κατά τη 10ετία του 1920: Το φως που καίει (1922), Σκλάβοι πολιορκημένοι (1927), Ο λαός των μουνούχων (1923), συλλογή αφηγημάτων, Ο Σολωμός χωρίς μεταφυσική (1925), κριτικό δοκίμιο, Η αληθινή απολογία του Σωκράτη (1931), αφηγήματα, κ.ά. Ήταν οπαδός και υπηρέτης της «στρατευμένης τέχνης» λόγω πολιτικής ιδεολογίας. Αυτό, φυσικά, δεν είναι ό,τι καλύτερο για την Τέχνη και το δημιουργό. Αυτή ερωτεύεται μόνο τους αδέσμευτους υπηρέτες της.

      5. Σύγχρονοι του Σικελιανού, του Καβάφη και του Βάρναλη υπήρξε μια πλειάδα ποιητών, αρκετοί από τους οποίους αξιόλογοι: α) Σωτήρης Σκίπης (1879-1952), β) Απόστολος Μελαχροινός (1883-1952), γ) Ν. Πετιμεζάς-Λαύρας (1873-1952), δ) Φ. Καρθαίος (1878-1955), ε) Ν. Χαντζάρας (1884-1949), στ) Ρήγας Γκόλφης (1886-1957) κ.ά.

     6. Σε μια ξεχωριστή ομάδα ποιητών θα πρέπει να καταταγούν όσοι άρχισαν τις πρώτες ποιητικές τους πτήσεις περί το τέλος της δεύτερης 10ετίας του αι., οι οποίοι επιχείρησαν ρήξεις με το ως τότε ποιητικό κατεστημένο και τα πλαίσια μέσα στα οποία (ο Καβάφης τα είχε ήδη αγνοήσει) κινούνταν η ποίηση. Μερικοί από αυτούς: Κώστας Ουράνης (1890-1953), Ρώμος Φιλύρας (1889-1942), Τάκης Παπατσώνης (1895-1076) κ.ά. Μια άλλη ομάδα, λόγω κυρίως της θεματολογίας και όχι της τεχνοτροπίας τους, θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν, της ίδιας περίπου γενιάς και αυτοί, οι: Τέλος Άγρας (1899-1944), Ναπολέων Λαπαθιώτης (1893-1943), Κώστας Καρυωτάκης (1896-1928), Μήτσος Παπανικολάου (1900-1943) και Μαρία Πολυδούρη (1905-30). Ως κυριότερος εκπρόσωπος αυτής της ομάδας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ο Κώστας Καρυωτάκης, που σφράγισε τον ποιητικό του ψυχισμό με την αυτοχειρία του στην Πρέβεζα. Δημοσίευσε τρεις ποιητικές συλλογές: Ο πόνος των ανθρώπων και των πραγμάτων (1919), Νηπενθή (1921) και Ελεγεία και σάτιρες (1927).

    Επόμενη φουρνιά πράγματι μεγάλων και πρωτοπόρων ποιητών ήταν εκείνη της γενιάς του 1930-40, που εκφράστηκε κυρίως από τους μεγάλους υπερρεαλιστές, με κορυφαίους τους Ανδρέα Εμπειρίκο, Νίκο Εγγονόπουλο, Γιώργο Σεφέρη/Σεφεριάδη, Οδυσσέα Ελύτη, Νίκο Πεντζίκη κ.ά. Ανάμεσά τους υπήρξαν και κείνοι που ξεκίνησαν με την παραδοσιακή τεχνοτροπία και στην πορεία προσχώρησαν σε πιο μοντέρνες εκφραστικές φόρμες, όπως οι Γ. Βαφόπουλος (1904- 1996), Νικηφόρος Βρεττάκος, Γιάννης Ρίτσος κ.ά.

    7. Γεώργιος Σεφέρης/Σεφεριάδης (1900-1971): Σεφέρης Γιώργος. Ψευδώνυμο του ποιητή Γιώργου Σεφεριάδη. Γεννήθηκε στη Σμύρνη στις 29 Φεβρουαρίου/Μαρτίου του 1900 και πέθανε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1971. Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Στέλιου και της Δέσπως Σεφεριάδη. Η οικογένεια Σεφεριάδη μετανάστευσε στην Ελλάδα το 1914 και ο Γιώργος Σεφέρης ενεγράφη στο Πρότυπο Κλασικό Γυμνάσιο Αθηνών από το οποίο αποφοίτησε το 1917. Στις 14 Ιουλίου του ίδιου έτους ο Γιώργος με τη μητέρα και τα τρία αδέλφια του μετέβησαν στο Παρίσι όπου ο πατέρας του εργαζόταν ως δικηγόρος. Μετά από μια σύντομη παραμονή του στο Λονδίνο επιστρέφει στην Αθήνα το 1925 και το 1927 διορίζεται στη διπλωματική υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών ως ακόλουθος πρεσβείας. Το 1941 νυμφεύεται την Μαρία Ζάννου και τον Απρίλιο του ίδιου έτους ακολουθεί την ελληνική κυβέρνηση στην Αλεξάνδρεια και κατόπιν στη Ν. Αφρική. Το 1963 βραβεύεται με το Νόμπελ Λογοτεχνίας της Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών. Στις 28 Μαρτίου 1969 ο Σεφέρης μίλησε δημοσίως εναντίον της Χούντας και γιαυτό του αφαιρέθηκε ο τίτλος του  πρέσβεως επί τιμή καθώς και το δικαίωμα χρήσης διπλωματικού διαβατηρίου. Στις 20 Σεπτεμβρίου 1971 ο Σεφέρης πέθανε και η κηδεία του εξελίχθηκε σε σιωπηλή διαμαρτυρία κατά της δικτατορίας. Σημαντικότερα έργα του είναι: Στροφή (1931), Η στέρνα (1932), Μυθιστόρημα (1935), Ημερολόγιο Καταστρώματος Α΄, Β΄, Γ΄ (1940, 1945, 1955), Κίχλη (1947), Δοκιμές (1944, 1962, 1992), Έξι νύχτες στην Ακρόπολη (1947).

      8. Εγγονόπουλος Νίκος (1907 - 1985): Καθηγητής του Ε.Μ. Πολυτεχνείου, ζωγράφος και ποιητής. Από τους κυριότερους εκπροσώπους της γενιάς του ΄30 και από τους πρωτοπόρους του υπερρεαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Σημαντικότερες ποιητικές του συλλογές θεωρούνται οι: Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν (1938), Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής (1939), Μπολιβάρ, ένα ελληνικό ποιήμα (1944), Στην κοιλάδα με τους ροδώνες (1978).

      9. Εμπειρίκος Ανδρέας(1901-1975): Ποιητής, πεζογράφος και ψυχαναλυτής. Γεννημένος στη Μπράιλα της Ρουμανίας, εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα το 1902. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στην Αθήνα και στο Λονδίνο, και κατά την παραμονή του στο Παρίσι συνδέθηκε με τον κύκλο των υπερρεαλιστών και την Ψυχαναλυτική Εταιρεία του Παρισιού. Ως λογοτέχνης ανήκει στη γενιά του ΄30 και θεωρείται από τους πρωτοπόρους της υπερρεαλιστικής κίνησης στην Ελλάδα. Κυριότερα έργα του:Υψικάμινος (1935), Ενδοχώρα (1934-1937), Οκτάνα (1980), Ο Μέγας Ανατολικός (1990-1992). Τα δύο τελευταία εκδόθηκαν μετά το θάνατό του.

      10. Οδυσσέας Ελύτης (1911- 1996): Φιλολογικό ψευδώνυμο του ποιητή Οδυσσέα Αλεπουδέλη. Εκ των κορυφαίων Ελλήνων ποιητών, μέλος της λογοτεχνικής γενιάς του '30. Έλαβε σημαντικές διακρίσεις για το έργο του, εκ των οποίων οι κορυφαίες είναι το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1960) και το Νόμπελ Λογοτεχνίας (1979). Τα κυριότερα ποιητικά του έργα είναι: Ήλιος ο πρώτος (1943), Άσμα Ηρωικό και πένθιμο για χαμένο ανθυπολοχαγό  της Αλβανίας (1945), το Άξιον Εστί (1959), Τα Ρω του έρωτα (1972), Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου (1984), Τα ελεγεία της Οξώπετρας (1991) κ.ά. Πολλά από τα ποιήματά του μελοποιήθηκαν από κορυφαίους Έλληνες συνθέτες, και με αυτό τον τρόπο η ποίησή του έγινε ευρύτερα γνωστή.

     11. Γιάννης Ρίτσος (1909 - 1990): Εκ των κορυφαίων Ελλήνων ποιητών του 20ού αιώνα. Δημοσίευσε πάνω από εκατό ποιητικές συλλογές, εννέα μυθιστορήματα, τέσσερα θεατρικά έργα και αρκετές μελέτες. Έλαβε μέρος στην εθνική αντίσταση και μετά τον εμφύλιο εξορίστηκε σε διάφορα νησιά. Το 1968 προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ, το οποίο δεν κέρδισε διότι θεωρήθηκε στρατευμένος ποιητής. Το 1977 τιμήθηκε με το βραβείο Ειρήνης Λένιν. Σπουδαιότερα έργα του είναι: Επιτάφιος (1936), Χρονικό (1957), Ρωμιοσύνη (1966), Δεκαοχτώ Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας (1973) κ.ά.

      12. Νίκος Γκάτσος (1911 - 1992): Σημαντικός ποιητής και ένας εκ των κορυφαίων στιχουργών.Το μοναδικό βιβλίο που εξέδωσε όσο ζούσε ήταν η ποιητική συλλογή "Αμοργός" (1943), που άσκησε σημαντική επίδραση στους νεότερους ποιητές. Η μεγάλη συνεισφορά του Γκάτσου, ωστόσο, είναι στο τραγούδι ως στιχουργού. Συνεργάστηκε κυρίως με τον Μάνο Χατζιδάκι, αλλά και με τους Θεοδωράκη, Ξαρχάκο, Μούτση κ.ά.

   13. Νικηφόρος Βρεττάκος (1912-1991): Από τους σημαντικότερους σύγχρονους ποιητές. Πήρε μέρος στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41 και στην εθνική αντίσταση στις γραμμές του ΕΑΜ. Τιμήθηκε με δύο Πρώτα Κρατικά Βραβεία (1940 και 1956), με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1976) κ.ά. Το 1987 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Εξέδωσε πολλές ποιητικές συλλογές, μεταξύ των οποίων Ο πόλεμος (1935), Το μεσουράνημα της φωτιάς (1940), Ο χρόνος και το ποτάμι (1957), Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη (1981) κ.ά.

    14. Τάσος Λειβαδίτης (1922-1988): Από τους σημαντικότερους ποιητές και στιχουργούς. Στα ελληνικά γράμματα ο Λειβαδίτης εμφανίστηκε το 1946 με το ποίημά του "Το τραγούδι του Χατζηδημήτρη" και το 1952 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Μάχη στην άκρη της νύχτας". Στίχοι του μελοποιήθηκαν από το Μίκη Θεοδωράκη, τον Μάνο Λοϊζο κ..ά. Εξέδωσε πολλές ποιητικές συλλογές, μεταξύ των οποίων: "Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου" (1953), «Νυχτερινός επισκέπτης» (1972), «Εγχειρίδιο ευθανασίας» (1979) κ.ά. 

     15. Τάκης Βαρβιτσιώτης (1916-2011): Σημαντικός λυρικός ποιητής και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1936 μέσα από το περιοδικό Μακεδονικές Ημέρες και το 1949 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο"Φύλλα ύπνου". Άλλες σημαντικές ποιητικές συλλογές του είναι ο "Επιτάφιος" (1951, "Η γέννηση των πηγών" (1959), "Ταπεινός αίνος προς την Παρθένο Μαρία" (1977), "Η ατραπός" (1984), "Η θαυμαστή αλιεία" 1988 κ.ά.

    16. Τίτος Πατρίκιος (1929-;): Γεννήθηκε στην ‘Αθήνα. Σημαντικός Ποιητής, Πεζογράφος και μεταφραστής, που έχει τιμηθεί με το Ειδικό Βραβείο Λογοτεχνίας το 1994. Στη διάρκεια της κατοχής έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και τη δεκαετία του ΄50 εξορίστηκε στην Μακρόνησο και στον Αϊ Στράτη για τα πολιτικά του φρονήματα. Το 2008 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο του έργου του. Από τις ποιητικές του συλλογές αναφέρουμε ενδεικτικά τη "Μαθητεία" (1963), την "Ηδονή των παραστάσεων" (1992) και τον "Λυσιμελή πόθο" (2008). Από τα πεζά του τη "Συμμορία των δεκατριών" (1990) και το "Συνεχές ωράριο" (1993)

     17. Νάνος Βαλαωρίτης (1921-;): Από τους σημαντικότερους σύγχρονους ποιητές και πεζογράφους της περιόδου. Γεννήθηκε στη Λωζάννη της Ελβετίας και είναι δισέγγονος του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Το 1983 βραβεύτηκε με το Α΄ Κρατικό βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του "Μερικές γυναίκες", ενώ τον Δεκέμβριο του 2009 του απονεμήθηκε το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Από τις ποιητικές του συλλογές αναφέρουμε ενδεικτικά τις "Κεντρική στοά" (1958), "Ήρωας του τυχαίου" (1979), "Διαμαντένιος Γαληνευτής " (1981) και "Αλληγορική Κασσάνδρα" (1998)· από τα πεζά του γνωστότερα τα "Προδότης του Γραπτού Λόγου" (1980) και "Παραμυθολογία" (1996), ενώ από τα δοκίμιά του επισημαίνουμε την εργασία του με τίτλο "Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Ένας Ρομαντικός" (1998).

    18. Μίλτος Σαχτούρης (1919-2005): Δισέγγονος του Ναυάρχου του ’21 Γιώργου Σαχτούρη. Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1945 με τίτλο «Λησμονημένη». Από τις αρχές της δεκαετίας του ’40 γνωρίστηκε και ανέπτυξε στενή φιλία με τον Οδυσσέα Ελύτη και το Νίκο Εγγονόπουλο. Το όνομά του άρχισε να συζητείται στους λογοτεχνικούς κύκλους από τις αρχές της δεκαετίας του ‘ 60. Αν και επηρεάστηκε από τον υπερρεαλισμό ποτέ δεν προσχώρησε στην κίνηση αυτή, και η ποίησή του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί συμβολική. Δημοσίευσε αρκετές ποιητικές συλλογές, μεταξύ των οποίων αυτές με τίτλο «Με το πρόσωπο στον τοίχο» (1952), «Περίπατος» (1960), «Το σκεύος» (1971), «Καταβύθιση» (1990) κ.ά.

    19. Ανδρέας Καραντώνης (1910 - 1982): Λογοτέχνης, κριτικός, δοκιμιογράφος, ποιητής και μεταφραστής.  Διατέλεσε διευθυντής του περιοδικού ''Νέα Γράμματα" και επί 25 χρόνια συνεργάστηκε με το ΕΙΡ, όπου παρουσίαζε ραδιοφωνικές εκπομπές κριτικού περιεχομένου ως το 1974. Από το πλούσιο έργο του αναφέρουμε ενδεικτικά τη μελέτη του Ο ποιητής Γ. Σεφέρης  και τις ποιητικές του συλλογές Το τρίτο στερέωμα (1961) και Δείκτες (1966).

     20. Ντίνος Χριστιανόπουλος (1931 - ): Σύγχρονος Έλληνας ποιητής, διηγηματογράφος, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, ερευνητής, λαογράφος, εκδότης και βιβλιοκριτικός. Το πραγματικό όνομα του πολυγραφότατου λογοτέχνη είναι Κωνσταντίνος Δημητριάδης. Το 1958 ίδρυσε και ανέλαβε υπό τη διεύθυνσή του το περιοδικό Διαγώνιος, που κυκλοφόρησε ως το 1983 με ολιγόχρονες παύσεις και τον εκδοτικό οίκο Εκδόσεις Διαγωνίου. Η πρώτη ποιητική συλλογή του Εποχή των ισχνών αγελάδων (1950) διακρίνεται για το καβαφικό ύφος της, ενώ στις επόμενες εμφανίσεις του εκφράζεται καθαρά το κυρίαρχο θέμα της ποίησής του, η εφήμερη ομοφυλοφιλική σχέση και το ερωτικό πάθος που οδηγεί στην ταπείνωση και στη μοναξιά. Το 2011 τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. Από τις ποιητικές του συλλογές αναφέρουμε ενδεικτικά τα Ποιήματα 1946 - 1960 (1962), Το κορμί και το σαράκι (1964), Η πιο βαθιά πληγή (1998) κ.ά.

    21. Τάκης Παπατσώνης (1895 - 1976): Ποιητής και Ακαδημαϊκός. Στην  ποίηση του Παπατσώνη  διακρίνουμε  μια θρησκευτικής υφής ατμόσφαιρα και από την άλλη έναν ευρύτερο στοχασμό πάνω στα ανθρώπινα που, υφολογικά, αντλεί δάνεια και από την καβαφική τεχνοτροπία. Διατέλεσε επί πολλά έτη ανώτερο στέλεχος οργανισμών του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Από το έργο του αναφέρουμε ενδεικτικά της ποιητικές συλλογές Εκλογή Α΄ (1934) και Εκλογή Β΄ (1962).

    22. Μιχάλης Κατσαρός (1919 - 1998): Από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές αυτού του αιώνα. Πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1946 με το ποίημα ''Το Μπαρμπερίνικο Καράβι''. Το 1949 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Μεσολόγγι. Από τις υπόλοιπες ποιητικές του συλλογές αναφέρουμε ενδεικτικά το Κατά Σαδδουκαίων (1953), το Σύγγραμμα (1975), τα Ονόματα (1980) και Το κράτος εργοδότης (1996). Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν από κορυφαίους Έλληνες συνθέτες.

     23. Νίκος Καρούζος (1926 - 1990). Από τους σημαντικότερους Νεοέλληνες ποιητές. Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από έντονη φιλοσοφική και υπαρξιακή αναζήτηση. Το 1949 δημοσιεύει το πρώτο του ποίημα με τίτλο Σίμων ο Κυρηναίος στο περιοδικό Ο Αιώνας μας, ενώ το 1953 την πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο Η επιστροφή του Χριστού. Το 1988 βραβεύτηκε  με το Κρατικό Λογοτεχνικό βραβείο ποίησης. Από τις ποιητικές του συλλογές αναφέρουμε ενδεικτικά τους Διαλόγους (1956), τα Πενθήματα (1969), το Φαρέτριον (1981) και το Θρίαμβος του Χρόνου (1997).

      24. Κική Δημουλά (1931- ;): Ποιήτρια και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το πατρικό της όνομα είναι Βασιλική Ρόδου. Το 1952 παντρεύτηκε τον ποιητή και πολιτικό μηχανικό Άθω Δημουλά. Εργάστηκε ως υπάλληλος της Τράπεζας της Ελλάδος έως το 1973. Από τις ποιητικές της συλλογές αναφέρουμε ενδεικτικά τις Έρεβος (1956), Εφηβεία της λήθης (1994), Εύρετρα (2010) κ.ά.