3. Οι εκλογές του 1977 - Η ένταξη στην ΕΟΚ. Ο Κ. Καραμανλής Πρόεδρος της Δημοκρατίας

      1. Ενόψει αυτών των συνθηκών, άρχισε να ωριμάζει η ιδέα επίσπευσης των εκλογών εντός του 1977 (αντί του Νοεμ. 1978).Το Σεπτ. 1977 ο πρωθυπουργός διερεύνησε προς τούτο τις προθέσεις των πολιτικών αρχηγών. Ο Ανδρ. Παπανδρέου, βασισμένος στις ανοδικές τάσεις του ΠΑΣΟΚ, δεν ήταν αρνητικός· αντίθετα, ο Γ. Μαύρος διαφωνούσε.

    Ο Κ. Καραμανλής, όμως, είχε σοβαρούς λόγους για να προκαλέσει τη νωπή λαϊκή ετυμηγορία, και αυτοί ήταν: το Κυπριακό, οι τεταμένες σχέσεις με την Τουρκία και η ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, κ.ά. Το ερώτημα, βέβαια, παραμένει αν αυτοί οι λόγοι ήταν επαρκείς για την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές.

       Εν πάση περιπτώσει οι εκλογές ορίστηκαν και διεξήχθησαν στις 20/11/77. Αποτελέσματα: ΝΔ 41,8% (171 έδρες), ΠΑΣΟΚ 25,3% (93 έδρες), ΕΔΗΚ 12% (16 έδρες), το ΚΚΕ υπό το Χαρίλαο Φλωράκη 9,3% (11 έδρες), η «Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων» 3% (2 έδρες), «Εθνική Παράταξις» υπό τους Στέφ. Στεφανόπουλο και Σπ. Θεοτόκη 7% (5 έδρες), και οι Νεοφιλελεύθεροι υπό τον Κων. Μητσοτάκη εξέλεξαν 2 βουλευτές στην Κρήτη. Στα κρίσιμα Υπουργεία της νέας υπό τον Κ. Καραμανλή Κυβέρνησης τοποθετήθηκαν οι: Γ. Ράλλης (Συντονισμού και αργότερα Εξωτερικών), Κων. Στεφανόπουλος (Προεδρίας), Π. Παπαληγούρας (Εξωτερικών, προσωρινά), Ευάγγ. Αβέρωφ (Εθνικής Άμυνας), ενώ στα περισσότερα διατηρήθηκαν οι παλαιοί υπουργοί.

     Οι εκλογές επηρέασαν γενικότερα το πολιτικό/κομματικό πεδίο: η ΝΔ έχασε την παντοδυναμία της, το ΠΑΣΟΚ απορρόφησε όλο σχεδόν το κεντρώο χώρο και τον αριστερό ως τις παρυφές του ΚΚΕ, ο Γ. Μαύρος παραιτήθηκε από την αρχηγία της ΕΔΗΚ και τον διαδέχθηκε ο Ιω. Ζίγδης, και τέλος το ΚΚΕ κυριάρχησε στο χώρο της κομουνιστικής Αριστεράς.

     2. Στις προσπάθειες της νέας Κυβέρνησης –και ιδιαίτερα του ίδιου του πρωθυπουργού- κυριάρχησε ο αγώνας για την αποδοχή του ελληνικού αιτήματος για την πλήρη ένταξη στην ΕΟΚ. Παράλληλα συντελέστηκε και σημαντικό κυβερνητικό έργο σε άλλους τομείς.

Καθιερώθηκε για πώτη φορά Ενιαίο Μισθολόγιο για τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα (που τελικά όμως ούτε ολοκληρώθηκε ούτε παγιώθηκε)· αναθεωρήθηκε το 5ετές πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής· συστάθηκε Συμβούλιο Κοινωνικής και Οικονομικής Πολιτικής· συνεχίστηκαν οι προκαταρκτικές προσπάθειες για το Αεροδρόμιο των Σπάτων και οι εργασίες του υδρευτικού έργου του Μόρνου (εγκαινιάστηκε από τον Κ. Καραμ. το Νοέμ. 1979) και εκπονήθηκε νέο ενεργειακό πρόγραμμα. Σημαντική ήταν η παρέμβαση ανακαίνισης, επέκτασης και βελτίωσης της λειτουργίας πολλών νοσοκομείων.

      Κι ένα πολιτιστικό υψίστης εθνικής και ιστορικής σημασίας επίτευγμα: Αυτή την περίοδο (1978) καρποφόρησαν οι πολυετείς αρχαιολογικές αναζητήσεις/ανασκαφές στην περιοχή της Βεργίνας στην Πιερία από τον καθηγητή Μανόλη Ανδρόνικο, φέρνοντας στο φως τα πρώτα συγκλονιστικά δείγματα των υπέροχων μακεδονικών βασιλικών τάφων, ανάμεσα στους οποίους κι εκείνου του Φιλίππου Β΄ και άρα και τις αρχαίες Αιγές. Το γεγονός προκάλεσε αίσθηση στην επιστημονική κοινότητα και παγκόσμιο ενδιαφέρον. Οι εργασίες συνεχίστηκαν και τα επόμενα χρόνια, ενώ τα υπέροχα και πρωτόφαντα ευρήματα προκαλούσαν αδιάκοπο ενθουσιασμό. Αυτό το επίτευγμα φέρει τη σφραγίδα του ποσωπικού ενδιαφέροντος του Κων. Καραμανλή και της γενναίας του χρηματοδότησης.

     3. Ο Κ. Καραμανλής κέρδισε και το προσωπικό του στοίχημα να εντάξει την Ελλάδα, προτού παροπλιστεί πολιτικά, στην ΕΟΚ. Στις 28/5/79 υπογράφηκε στο Ζάππειο η Συνθήκη ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Ήταν η στιγμή της δικαίωσης για τον Καραμ. αλλά και έναρξης μιας εποχής προσδοκιών και πρόσθετων ευθυνών για τον ελληνικό λαό. Για να καρπωθεί τα πλεονεκτήματα αυτής της ιστορικής εθνικής επιλογής χρειαζόταν και η δική του συμβολή με εργασιακή ένταση και προπάντων αλλαγή νοοτροπίας σε κρίσιμα ζητήματα, της ηγεσίας του πρωτίστως και του ίδιου μετά. Αλλιώς θα κινδύνευε (και σήμερα, 2012, αυτό αποτελεί πια μια θλιβερή κι οδυνηρή πραγματικότητα) να μπει σε μεγάλες δοκιμασίες. Ή θα συντονίσει το βηματισμό της χώρας με τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες ή θα μείνει ο φτωχός συγγενής.

    4. Ισχυρό πλήγμα στην οικονομία προκάλεσε το 1979 η σοβαρή υποτροπή της πετρελαϊκής κρίσης (αύξηση της τιμής του πετρελαίου κατά 44%). Αυτό υποχρέωσε την Κυβέρνηση σε μεγάλη περιστολή των κρατικών δαπανών και τον περιορισμό της κατανάλωσης καυσίμων και ενέργειας.

     5. Και το 1979 σημαδεύτηκε από ένα κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός: ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης τιμήθηκε με το Νόμπελ λογοτεχνίας. Ακόμη, ο Κων. Καραμανλής από το 1976 προωθούσε, διαρκώς επανερχόμενος, την ιδέα για τη μόνιμη τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα – Αρχαία Ολυμπία, από διαφορετική όμως κάθε φορά χώρα. Ακόμη, αυτή την περίοδο θεμελιώθηκε το Ολυμπιακό Στάδιο στην Καλογρέζα – Μαρούσι, προγραμματίστηκε δε η κατασκευή του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας στο Ν. Φάληρο.

      6. Το Μάη 1978 προσχώρησαν στη ΝΔ οι Κων. Μητσοτάκης και Αθ. Κανελλόπουλος, αναλαμβάνοντας τα Υπουργεία Συντονισμού και Οικονομικών, αντίστοιχα. Την άνοιξη 1979 πραγματοποιήθηκε στη Χαλκιδική το Α΄ Συνέδριο της ΝΔ. Πολλά στελέχη της ΕΔΗΚ προσχώρησαν στη ΝΔ. Ο Ιωάννης Πεσμαζόγλου ίδρυσε το ΚΟΔΗΣΟ.

      7. Στις 5/5/80 ο Κων. Καραμανλής εγκατέλειψε την ενεργό πολιτική, εκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Μετά 3ήμερο ο Γ. Ράλλης, με την έγκριση και του Καραμανλή, εκλεγόταν Αρχηγός της ΝΔ και κατ’ επέκταση πρωθυπουργός.