ΕΛΛΑΣ

ΕΛΛΑΣ

Κυριακή 28 Ιουνίου 2015

5. Η Ε.Ε. και η Ελλάδα

    1. Η ΕΟΚ (σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση: ΕΕ) ήταν δημιούργημα της τότε Δυτικής Ευρώπης, δηλ. της διαιρεμένης Ευρώπης σε Ανατολική και Δυτική. Άρα είχε όλα τα χαρακτηριστικά αυτού του κόσμου, τουλάχιστο σε θεσμικό επίπεδο. Μετά, όμως, την κατάρρευση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, την ένωση των δυο Γερμανιών, τη διάλυση της ΕΣΣΔ και της Γιουγκοσλαβίας σε επιμέρους εθνικά κράτη δημιουργήθηκαν εντελώς νέες πραγματικότητες που δεν μπορούσαν ν’ αφήσουν ανεπηρέαστη την ΕΟΚ. Είχε ήδη τεθεί το θέμα της «εμβάθυνσής» της σε θεσμικό και πολιτικό επίπεδο.

      Από τον Ιούν. 1987 συστάθηκε η Επιτροπή Ντελόρ με εντολή να μελετήσει τις δυνατότητες θεσμικής εξέλιξης της ΕΟΚ και να υποβάλει σχετικές προτάσεις. Αυτή η Επιτροπή τον Απρ. 1989 υπέβαλε την Έκθεσή της «Περί Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης» (ΟΝΕ) προκειμένου αυτή να συζητηθεί στη Διακυβερνητική Διάσκεψη.

     Τον Ιαν. 1990 συγκλήθηκε για πρώτη φορά η Διακυβερνητική Διάσκεψη, για να επεξεργαστεί ρυθμίσεις και προσθήκες στις Συνθήκες ίδρυσης της ΟΝΕ. Η δεύτερη Διάσκεψη ασχολήθηκε με την προώθηση της πολιτικής ένωσης. Οι εργασίες των δυο Διασκέψεων ολοκληρώθηκαν το Δεκ. 1991 στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μάαστριχτ της Ολλανδίας, όπου καταρτίστηκε η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση ή Συνθήκη του Μάαστριχτ. Η επίσημη υπογραφή της έγινε στις 7/2/92 και η εφαρμογή της άρχισε την 1/11/93. Η επικύρωσή της από τις χώρες-μέλη συνάντησε πολλές δυσκολίες, ιδίως από τις Δανία, Γαλλία, Αγγλία και Γερμανία. Η πρώτη μάλιστα πέτυχε την εξαίρεσή της από ορισμένες διατάξεις της. Με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ ιδρύθηκε μεν η ΕΕ, χωρίς εντούτοις να καταργηθεί τυπικά η ΕΟΚ, η οποία όμως εμπεριέχεται στην Ε.Ε. Με τη Συνθήκη καθορίστηκαν οι «πυλώνες» της ΕΕ: Επιτροπή, Συμβούλιο, Δικαστήριο και Ελεγκτικό Συνέδριο. Αυτονόητο ότι σε όλες αυτές τις δραστηριότητες/διεργασίες μετείχε και η Ελλάδα.

     Με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ: α) γεννήθηκε η ΟΝΕ, β) καθιερώθηκε η ευρωπαϊκή ιθαγένεια (του Ευρωπαίου πολίτη), γ) αναβαθμίστηκαν παλιές πολιτικές και δημιουργήθηκαν νέες: στην υγεία, στον πολιτισμό, στην Παιδεία, στην προστασία του καταναλωτή, δ) θεσπίστηκε κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (τουλάχιστο θεωρητικά), ε) θεσμοθετήθηκε η συνεργασία των μελών στους τομείς της Δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, και στ) αναβαθμίστηκε ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το 1996-97 σε νέα Διακυβερνητική υπογράφηκε μια νέα Συνθήκη, η Συνθήκη του Άμστερνταμ, με την οποία αναθεωρήθηκε και συμπληρώθηκε εκείνη του Μάαστριχτ. Το σημαντικότερο, όμως, βήμα προς την εμβάθυνση της ενοποίησης της ΕΕ έγινε την 1/1/99 με τη δημιουργία του ευρώ (κατ’ εφαρμογή σχετικής πρόβλεψης της Συνθήκης. Σε αυτό το ενιαίο νόμισμα εντάχθηκαν αμέσως 11 χώρες (όχι η Ελλάδα).

     Το θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ εμπλουτίστηκε περαιτέρω και με μεταγενέστερες αποφάσεις.

    Τον Ιαν. 1995 εντάχθηκαν στην ΕΕ και οι Αυστρία, Φινλανδία και Σουηδία. Ταυτόχρονα άρχισαν οι προεργασίες για την υποδοχή στην ΕΕ χωρών της Αν. Ευρώπης, βάζοντας ως προϋποθέσεις: την εγκαθίδρυση και παγίωση δημοκρατικών θεσμών, την υιοθέτηση της οικονομίας της αγοράς και τη δυνατότητα αποδοχής του «ευρωπαϊκού κεκτημένου». Με βάση αυτά επιλέχτηκαν οι Εσθονία, Ουγγαρία, Κύπρος, Σλοβενία, Πολωνία και Τσεχία, οι οποίες έγιναν πλήρη μέλη το 2003. Αμέσως μετά άρχισαν οι προενταξιακές διεργασίες και για τις Βουλγαρία, Ρουμανία, Λιθουανία, Λετονία, Σλοβακία και Μάλτα, οι οποίες ενσωματώθηκαν στην ΕΕ το 2007.

   2. Η οργανωτική, διοικητική και οικονομική πραγματικότητα της Ελλάδας ούτε έτοιμη ούτε εύκολο ήταν να υιοθετήσει, ενσωματώσει και προπάντων να εφαρμόσει στην πράξη πολλούς από του Κοινοτικούς θεσμούς. Απαιτούνταν, συνεπώς, μια μακρά περίοδος εντατικής προσπάθειας κι προετοιμασίας για να γίνουν αυτά. Αυτή κυρίως ήταν μεταξύ 1989-95, χωρίς εντούτοις να πετύχει την ολοκήρωσή τους (κυρίως στους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης και της Οικονομίας). Οι δυσχέρειες μεγεθύνθηκαν και διευρύνθηκαν από τις δομικές και εν πολλοίς ταραχώδεις αλλαγές που επήλθαν στην ευρύτερη περιοχή της κατά την ίδια περίοδο.

   Μνημονεύουμε συνοπτικά τα σημαντικότερα συμβάντα αυτής της περιόδου που συνδέονται με τις σχέσεις ΕΕ – Ελλάδας:

    α) Οι αλλεπάλληλες Διακυβερνητικές Διασκέψεις, στις οποίες μετείχε και η Ελλάδα. Ενεργά;

      β) Οι διαπραγματεύσεις και η εφαρμογή των διαρθρωτικών πακέτων στήριξης (Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης-ΚΠΣ), που ήδη έφθασαν τα 4 (με τεράστια αναπτυξιακά κονδύλια) και συνεχίζονται τουλάχιστο ως το 2020.

   γ) Η ανάληψη από την Ελλάδα κατ’ επανάληψη της Προεδρίας της ΕΟΚ/ΕΕ.

   δ) Το σημαντικό γεγονός της ένταξης στην ΕΕ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

   ε) Η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ. (Έπρεπε – είχε τις προϋποθέσεις; Αποδείχτηκε σύντομα πώς όχι)

      στ) Η υιοθέτηση και η καθιέρωση του ευρώ ως εθνικού νομίσματος.

      ζ) Το σημαντικότερο όλων: η γενναία και έμπρακτη βοήθεια προς την Ελλάδα για την αντιμετώπιση της καταιγίδας της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης που την έπληξε (φθάνοντας κοντά, χωρίς ακόμη να την έχει αποφύγει οριστικά, στη χρεοκοπία), κυρίως μετά το 2009.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου