3. Διεργασίες στη Μ. Ασία

     1. Μετά τις εκλογές του Νοεμβ. 1920 δημιουργήθηκε στην Κων/πολη κίνημα «Εθνικής Άμυνας» από Φιλελεύθερους αξιωματικούς, πολιτικούς και άλλους παράγοντες. Το κίνημα αυτό κάτω από τις συγκεκριμένες συνθήκες αναζωπυρώθηκε. Σε αυτό συνέβαλαν: α) οι αμφιβολίες του μικρασιατικού Ελληνισμού για τις προθέσεις της κυβέρνησης Γούναρη, β) η διαπίστωση της αδυναμίας επίτευξης στρατιωτικής νίκης, και γ) η πιθανολογούμενη αποχώρηση του ελλ. στρατού.

       2. Βασική επιδίωξη της «Άμυνας» ήταν να εξασφαλίσουν, με βενιζελική μεσολάβηση, την αγγλική υποστήριξη για τη δημιουργία στη Μ. Ασία ενός αυτόνομου «Ιωνικού Κράτους». Απώτερος σκοπός αυτού του κρατικού μορφώματος θα ήταν ν’ αποτελέσει το αντιπροσωπευτικότερο τμήμα του Ελληνισμού και να καταλύσει το Κωνσταντινικό καθεστώς και να επανασυνδέσει τις δυο πλευρές του Αιγαίου υπό το Βενιζέλο. Μόνο έτσι α) θα σωζόταν η «ελληνική Ιωνία» και β) θα εξασφαλιζόταν η υποστήριξη της Αντάντ ή έστω της Αγγλίας. Αυτά μόνο ο Βενιζέλος θα μπορούσε να πετύχει. Εντούτοις οι σχέσεις του Βενιζέλου με την κωνσταντινουπολίτικη «Άμυνα» δεν ήταν σαφείς.

     3. Στα τέλη Οκτ. 1921 ιδρύθηκε στη Σμύρνη αντίστοιχη «Μικρασιατική Άμυνα», όχι καθαρά βενιζελογενής αυτή. Ιδρυτικά της μέλη: Απ. Ψαλτώφ, γιατρός, Κ. Τενεκίδης, Χ. Δήμας (Διοικούσα Επιτροπή), Σωκρ. Σολομωνίδης (δημοσιογράφος), Π. Ευριπαίος (ανώτερος υπάλληλος της ελληνικής Αρμοστίας) κ.ά.

      4. Μεγάλη στήριξη βρήκαν οι «αμυνικές» αυτές κινήσεις στο πρόσωπο του δυναμικού νέου πατριάρχη Κων/πολης (από Δεκ. 1921) Μελετίου Μεταξάκη, Κρητικού, φανατικού βενιζελικού και πρώην αρχιεπισκόπου Αθηνών, που εκθρόνισε (Νοέμ. 1920) ο Κων/νος.

       Αντίθετα, ο Αρ. Στεργιάδης δεν ανταποκρίθηκε θετικά στις κρούσεις της «Μικρασιατικής Άμυνας». Θα ανεχόταν οργάνωση και δράση του χριστιανικού στοιχείου μόνο μέσα στα όρια της νομιμότητας. Ευνοϊκότερη, όμως, υπήρξε η στάση απέναντι στο αυτονομιστικό κίνημα του στρατηγού Παπούλα.

       5. Το Φεβρ. 1922 ο Σιώτης έκαμε την ύστατη προσπάθεια για να πείσει τον Παπούλα να ηγηθεί της προσπάθειας αυτονόμησης της Ιωνίας. Αυτός δεν ήταν μεν εξυπαρχής αρνητικός, δήλωσε όμως στο συνομιλητή του ότι το εγχείρημα δεν είχε καμιά πιθανότητα να πετύχει χωρίς τη στρατιωτική στήριξη των Αθηνών.

       Στη συζήτηση αυτή ενέπλεξαν και τον πατριάρχη Μελέτιο. Αφού τελείωσαν οι επαφές, ο Σιώτης, συνοδευόμενος και από το συντ/ρχη Σαρηγιάννη, αναχώρησαν για την Αθήνα για να συναντήσουν τον υπουργό Στρατιωτικών. Αυτός, ανήσυχος, κάλεσε στην Αθήνα το στρατάρχη Α. Παπούλα. Στις 13/9 πραγματοποιήθηκε πολύωρη σύσκεψη πρωθυπουργού, Παπούλα, Σιώτη κ.ά.

      Οι διαβουλεύσεις συνεχίστηκαν. Τελικά ζητήθηκε η γνώμη του Ελ. Βενιζέλου που βρισκόταν στην Αμερική. Αυτός εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις και φόβους για τις συνέπειες μιας τέτοιας ενέργειας για τον Ελληνισμό της Μ. Ασίας. Κάπου εδώ τελείωσε στην ουσία το όλο σχέδιο και εγχείρημα δημιουργίας αυτόνομου «Ιωνικού Κράτους».